Generatieve AI (GenAI) groeit razendsnel, met een markt die naar verwachting dit jaar bijna 63 miljard euro zal bereiken. Deze technologie biedt enorme kansen, maar brengt ook nieuwe beveiligingsrisico’s met zich mee. Cybercriminelen gebruiken GenAI om aanvallen te verfijnen en zonder duidelijke richtlijnen lopen bedrijven steeds grotere risico’s op het gebied van data, privacy en compliance.

Als CISO sta je voor de uitdaging om de balans te vinden tussen innovatie en veiligheid. In deze whitepaper ontdek je hoe je GenAI veilig en verantwoord kunt inzetten binnen je organisatie.

‍

Waarom GenAI relevant is voor CISO’s

GenAI is al lang geen academische niche meer. De technologie is toegankelijker dan ooit dankzij tools als ChatGPT en DALL·E. Bedrijven benutten GenAI voor procesoptimalisatie, automatisering en klantenservice. Tegelijkertijd brengt deze technologie ook nieuwe beveiligingsuitdagingen met zich mee op het gebied van dataprivacy en bescherming. Denk bijvoorbeeld aan werknemers die gevoelige informatie delen met ChatGPT om emails of rapporten te laten schrijven.

Simpelweg alle GenAI applicaties verbieden is geen realistische optie, laat staan dat je dan eindeloos bezig blijft met het blokkeren van apps en domeinen, is deze technologie niet zomaar terug in de doos te stoppen. Iedereen wil hun werk makkelijker maken en voordat je het weet proberen werknemers regels te omzeilen door persoonlijke devices te gebruiken. Zo raak je met verbieden alleen verder van huis.

Hoe zorg je dan wel voor verantwoord gebruik van GenAI? Allereerst is het belangrijk om bewust te zijn van de verschillende type AI-applicaties die er zijn:

‍

Publieke AI-tools

Dit zijn de bekende “gratis” AI-tools zoals ChatGPT, Gemini en DeepSeek. Iedereen kan erbij en direct gebruik van maken. Als gebruiker heb je weinig (of geen) invloed op hoe je gegevens worden verwerkt en opgeslagen. Dit vormt risico’s voor datalekken (e.g. invoeren van gevoelige informatie in openbare tool) en ook compliance als niet voldoen wordt aan GDPR en/of andere regelgeving.

‍

Cloud-geïntegreerde AI-tools

Cloud-geïntegreerde AI-tools, zoals Microsoft Copilot in Office 365 of Gemini in Google Workspace, hebben uitgebreidere privacy- en beveiligingsinstellingen en bieden garanties rondom de naleving van regelgeving. Het beheer hiervan is echter vaak complex. Slecht toegangsbeheer vormt risico’s voor datalekken. Functioneel gezien zijn deze tools doorgaans beperkter ten opzichte van publieke of maatwerk alternatieven.

‍

API-geïntegreerde AI-tools

API-geïntegreerde AI-tools zijn intern ontwikkelde applicaties die GenAI gebruiken via API’s van externe leveranciers (bijv. OpenAI, Mistral AI, Anthropic), zoals een klantenservice chatbot bij ING. Dit biedt meer controle over de functionaliteit en het gebruik van de AI-tool waardoor je gebruikersgedrag nauwkeurig kunt monitoren en kunt bepalen welke gegevens wel of niet gedeeld mogen worden. Gegevens worden echter nog steeds blootgesteld aan derden en dus is het belangrijk scherp te zijn op de verwerkingsovereenkomsten van de leverancier.

‍

Private AI-tools

Dit zijn AI-tools die volledig binnen de eigen organisatie worden ontwikkelt en gehost. Dit biedt maximale controle over de data verwerkingen zonder afhankelijkheden van derden, maar hangt ook samen met veel verantwoordelijkheid. Alle keuzes rondom implementatie, beveiliging en compliance liggen bij jezelf, dit vereist diepgaande technische expertise. Het waarborgen van een verantwoord AI-systeem, zodat het geen ongewenste gevolgen heeft, is de voornaamste uitdaging en brengt risico's met zich mee.

‍

De grootste beveiligingsrisico’s van GenAI

Hoewel iedere GenAI-applicatie type specifieke risico’s met zich meebrengt, zijn dit de belangrijkste overkoepelende risico’s:

‍

Data- en privacyrisico’s

GenAI heeft input nodig om output te genereren. Dit kan betekenen dat gevoelige informatie onbedoeld wordt opgeslagen of openbaar wordt gemaakt met risico’s op datalekken en schending van GDPR-wetgeving.

‍

Kwetsbaarheden voor misbruik

AI-systemen zijn vatbaar voor misbruik. Aanvallers kunnen technieken zoals prompt-injecties gebruiken om GenAI-tools te manipuleren en ongewenste resultaten uit te lokken.

‍

Kwaliteits- en betrouwbaarheidsproblemen

GenAI kan misleidende of foutieve informatie genereren (hallucinaties). Dit kan schadelijk zijn voor besluitvorming en klantinteracties.

‍

Compliance en juridische risico’s

Veel AI-modellen zijn getraind op auteursrechtelijk beschermd materiaal. Dit roept vragen op over intellectueel eigendom en aansprakelijkheid.

‍

Hoe je GenAI veilig inzet

Om de voordelen van GenAI te benutten zonder de risico’s uit het oog te verliezen, zijn er enkele essentiële maatregelen:

‍

1. Stel duidelijke policies op

Bepaal welke GenAI-tools binnen de organisatie gebruikt mogen worden en hoe medewerkers veilig met deze technologie om moeten gaan. Richtlijnen moeten periodiek worden geëvalueerd.

‍

2. Train medewerkers in veilig gebruik

Bewustwording en training zijn cruciaal. Zorg dat werknemers weten hoe ze veilig met GenAI omgaan en wat de risico’s zijn van het delen van gevoelige informatie.

‍

3. Monitor het gebruik van GenAI-tools

Houd bij hoe en waar GenAI binnen je organisatie wordt gebruikt. Voorkom dat vertrouwelijke informatie via publieke AI-systemen wordt gedeeld.

‍

4. Voer penetratietests uit

Test regelmatig hoe veilig je systemen zijn tegen AI-specifieke aanvallen, zoals data-exfiltratie en modelmanipulatie.

‍

5. Blijf op de hoogte van ontwikkelingen

GenAI evolueert snel. Volg trends, neem deel aan vakconferenties en werk samen met experts om je beveiligingsstrategie up-to-date te houden.

‍

Nu weten waar jij staat?

Wil jij weten waar jij staat als organisatie? Wij kunnen je helpen met o.a. de volgende onderdelen:

• Security audit & risicoanalyse – We voeren een grondige assessment uit om de kwetsbaarheden in je huidige GenAI applicaties kaart te brengen, zodat je direct kunt inspelen op de belangrijkste bedreigingen.
• Training & bewustwording – Onze trainingen zijn gericht op het verhogen van het veiligheidsbewustzijn binnen je organisatie, waarbij we medewerkers leren hoe ze veilig en effectief met GenAI kunnen werken.

Neem contact met ons op en ontdek hoe je GenAI veilig kunt inzetten binnen je organisatie! Dat kan via info@quantile.nl